Công ty Lukas Dorsey
Một bước tiến mới trong nghiên cứu lịch sử đã được ghi nhận khi các nhà khảo cổ học phát hiện di chỉ quý hiếm thời đại Kim khí tại một vườn chuối ở miền Bắc Việt Nam. Di chỉ này không chỉ mang giá trị lịch sử to lớn, mà còn hé lộ nhiều thông tin quan trọng về cuộc sống, văn hóa và kỹ thuật chế tác kim loại của người dân cổ đại. Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy nhiều hiện vật bằng đồng và sắt, bao gồm cả công cụ lao động, vũ khí và đồ trang sức, được bảo quản tương đối tốt qua hàng nghìn năm.
Các nhà khảo cổ học cho biết, địa điểm này có thể là một khu định cư quan trọng, nơi diễn ra các hoạt động sản xuất và giao thương. Việc phát hiện ra di chỉ này mở ra nhiều khả năng mới trong việc nghiên cứu và hiểu rõ hơn về xã hội thời đại Kim khí. Ngoài các hiện vật, các dấu vết của kiến trúc và hệ thống nông nghiệp cũng được tìm thấy, cung cấp thông tin quý giá về cách thức tổ chức cuộc sống và sinh hoạt của người xưa. Đây được xem là một bước tiến quan trọng, góp phần làm phong phú thêm kho tàng di sản văn hóa và lịch sử của Việt Nam.
Phát hiện quan trọng về khu cư trú thời tiền Đông Sơn tại Di chỉ Vườn Chuối
Theo Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Quý, cán bộ của Viện Khảo cổ học, cuộc khai quật tại phía Tây Di chỉ Vườn Chuối đã được triển khai trên tổng diện tích lên tới 6.000m². Nhiều hố khai quật đã được thực hiện, mỗi hố có diện tích khoảng 100m², và đã có những phát hiện quan trọng ban đầu.
Ông Quý cho biết, nhóm nghiên cứu đã phát hiện ra mặt bằng của một khu cư trú thời tiền Đông Sơn. Khu vực này nằm ở vị trí cao nhất của gò Vườn Chuối, có cấu trúc hình lòng chảo, với rìa ngoài cao hơn bên trong khoảng 0,5m. Người xưa đã tận dụng địa hình tự nhiên, bao gồm các gò đất và vùng đất thấp dưới chân gò, để tạo nên khu cư trú bên trong, đồng thời xây dựng một vòng hào bảo vệ rộng khoảng 10m và sâu chừng 2,5-3m bao quanh.
Nhìn bằng mắt thường, đất đắp ở đây là đất sét màu nâu vàng, dễ tìm thấy trên các gò đất tự nhiên trong khu vực. Bên trong di tích, các nhà nghiên cứu đã phát hiện dấu vết của các giai đoạn văn hóa tiền Đông Sơn. Sườn ngoài của khu vực là nơi chôn cất người chết, đặc biệt ở góc Tây Bắc, mật độ chôn cất rất cao, tạo thành một bãi mộ tiền Đông Sơn với ít nhất hai giai đoạn cắt phá nhau.
Ông Quý nhấn mạnh rằng, phát hiện này mang ý nghĩa quan trọng trong lịch sử nghiên cứu thời đại Kim khí ở miền Bắc Việt Nam. Nó giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cách thức xử lý không gian cư trú để ứng phó với các hiểm nguy từ môi trường tự nhiên và xã hội cổ đại. Việc xây dựng công trình quy mô như vậy cũng phản ánh sự tổ chức và phân công lao động ở mức độ khá cao trong xã hội thời đó.
Ông Quý cho biết, công tác khai quật tại di chỉ Vườn Chuối hiện đã gần hoàn thành, nhưng công tác bảo tồn đang diễn ra rất chậm. Từ năm 2019, Viện Khảo cổ học cùng các đơn vị liên quan đã lập hồ sơ trình lên các cơ quan chức năng, nhưng đến nay, phần phía đông của di chỉ (phần được phép giữ lại) mới chỉ được ghi vào danh mục di tích được kiểm kê.
Trong khi đó, di chỉ khảo cổ Đồng Đậu, có mức độ giá trị tương đương, đã được xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt. Các nhà khảo cổ băn khoăn về lý do chậm trễ trong việc xếp hạng di tích cho di chỉ Vườn Chuối.
Đại diện Bảo tàng Hà Nội cam kết sẽ làm việc với Phòng văn hóa của huyện Hoài Đức để hướng dẫn các thủ tục, quy trình hồ sơ đề nghị xếp hạng di tích cho di chỉ Vườn Chuối ngay sau hội thảo. Chủ tịch UBND huyện Hoài Đức cũng cam kết sẽ cố gắng cùng các nhà khoa học và các cơ quan có thẩm quyền của thành phố sớm hoàn thành việc khai quật và thực hiện bảo tồn di chỉ Vườn Chuối.